حجت الاسلام محسن قنبریان کارشناس و سخنران مذهبی در مراسم عزاداری هیئت اصحاب الحسین دانشگاه تهران به تبیین انواع دین داری در تاریخ اسلام و ۴ صنف از مردم در تقابل با دین اشاره کرد و به توصیف صنف جاهلان پرداخت و گفت: جاهلان مقدس، با اینکه قصد و نیتشان خدایی است اما اسلام غلط را برداشتند و با قصد قربت دیگران را تکفیر میکنند. اینها قصدشان قربت و آخرت است و اندازه هواپیمای جت قدرت دارند تا خطا را در جامعه گسترش دهند.
یک سر طیف جاهلان داعش و طرف دیگر متدین سکولار هستند
وی با توصیف ۲ طیف از جاهلان مقدس بیان کرد: اینها ۲ سر طیف دارند که فقط داعش و خوارج جزوشان نمیشوند. یک سر متحجرانی هستند که احکام الله را شنیدند اما فقط احکام قضائی اسلام را بلدند و فقط حدود و شلاقها را میداند. آنها آزادی را کلمه نحس میدانند، مدام از خدا و احکام الله و ولایت میگویند، در مقابل جمهوریت و آزادی را نمیشنوند و به کارشان نمیآید. روزی که کاندیدایش رأی نیاورده به سراغش برو و ببین چه به صندوق رأی و جمهوریت میگوید. نمونه دیگر متجددانی هستند که علم را میشناسند غرب را میشناسند و به شدت متعبد هستند، اهل زیارت هستند و در فردیات یک دیندار کامل مقید محسوب میشوند اما اجتماعیات و سیاسیات و اقتصادیات دین برایشان جایگاهی ندارد و هرچه دنیا میگوید را انجام میدهد. این هم جهل مقدس است. متأسفانه در کشور ما این افراد وجود دارند و مقابله با آنان سخت است. این سکولار تقیدش خوب است.
این کارشناس مذهبی افزود: یک سر طیف ریشوها هستند طرف دیگر فرد لبخند زن است که در اجتماعیاتش سکولار است. این جهل مقدس در ۲ جا خود را نشان میدهد در مبادی و روش که روش هر کدام خاص است. مثلاً طیف اول متحجر دیروز، خوارج و امروز داعش شدیداً اخباریگری عقل ستیز تجربه ستیز، ظلمات، غرب ستیزی حداکثری و همه چیز غرب را باطل میبینند.
وی با بیان اینکه گاهی غرب از جاهلان سکولار ما بهتر عمل میکنند تصریح کرد: در همین وقایع فلسطین دیدیم دانشگاههایشان بهتر از دانشگاههای جهان اسلام ایستادند و از مقاومت حمایت کردند. در جنبشهای بزرگ مستضعفین جای خالی بزرگان را میبینیم.
حمایت جمهوری اسلامی از فلسطین از ما رفع تکلیف نمیکند
قنبریان بیان داشت: شعار آزادی فلسطین از ایران و از امام بزرگوار ماست. امروز هم بزرگترین حامی فلسطین جمهوری اسلامی است ولی این موضوع از ما و دانشگاهها رفع تکلیف نمیکند چرا که شاید هویت قوی در این پشتیبانی باشد ولی وقتی در خیابانها اتفاقی نیفتد ممکن است دشمن مبارزه با اسرائیل را از قاعده ما خارج کند، اینجا باید دانشگاه کنش خود را تعریف کند. البته بعضی ایدههای قشنگی اجرا کردند ولی کشور علی بن ابیطالب باید خیلی جلوتر از اینها باشد.
این کارشناس مذهبی در ادامه با اشاره به نامه رهبر انقلاب به دانشجویان حامی فلسطین و نکات مهم این نامه گفت: در نامه رهبر انقلاب به دانشجویان آمریکایی دوگانههای طرح میشود که نقشه راه است مثل دوگانه حکمرانی بشری، اهداف الهی. عدالت، آزادی، پیشرفت انسانی و رسیدن به جامعه توحیدی جزو اهداف الهی است اما با حکمرانی بشری باشد. اینکه از دنیا یاد میگیریم و یاد میدهیم ولی در هاضمه آنها هضم نمیشویم. دوگانه دیگر شریعت و عقلانیت است که در مقابل تحجر قرار دارد. آن جاهل وقتی مدام دعوا را شیعه و سنی می بیند نمیتواند جرثومه اسلام ستیزی را ببیند، زمانی که ببیند جبهه تشکیل میدهد و شیعه و سنی را علیه مرکز اسلام ستیزی به خط میکند. امروز دیگر کور هم می بیند اسلام ستیز و رسول الله ستیز در دنیا کیست، اویی که کاریکاتور میکشد و از آن حمایت میکند. وقتی خطی این جبهه را نمی بیند متحجر است.
قنبریان گفت: سر طیف دیگر اشتباه بزرگتری میکند، عقلانیت را جای عقل عقلا میگیرد. هر انسانی عقلی دارد استدلال عقلی امروز و زمان ارسطو یکی است، سیره عقلا به آنچه عاقلند در روزگاران تغییر نمیکنند. عقلا برای اینکه زن و فرزندشان معلوم شود نکاح میکنند حال در مسجد یا کلیسا، اصل اصلی عقلایی است. اما عقلانیت این نیست، عقلانیت متأثر ار فلسفه و فرهنگ پذیرفته شده است کمونیسم یک جور و لیبرالیسم جور دیگر عقلانیت. جاهلان مدرن عقلانیت مدرن را جای عقل قرار میدهد که در این حالت متأثر از فرهنگ و نهادهای خاص و نظام سیاسی خاص میشوند.
وی افزود: امروز غریبترین چیزها در دنیای ما اسلام است روزی امام جرئت کرد امروز هم اسلام خامنه ای بهشتی مطهری در بین اسلام متحجر و متجدد گمنام است. چه کسی میتواند امروز قرائت درست اسلام از زنی که در تعریف امام خمینی (ره) و امام خامنه ای است را ببیند؟ عاشورا هم عقلانی و هم عاشقانه است. عاشورا جمع بین غیب و شهود است. سیدالشهدا (ع) در صحبت با محمد حنفیه هم استدلال میکند و در نهایت میگوید پیامبر به من خبر شهادت را داده است. همه جا عقلانیست در حالی که متکی به غیب است.
دین مورد رضایت پروردگار باید آگاهانه انتخاب شود
وی مقاصد ۲ گونه از جهل را متفاوت دانست و افزود: در اینجا باید از عدالت آزادی سراغ بگیریم. دینی که مورد رضایت پروردگار است در قلبهای ماست. دینی که رضایت پروردگار را دارد دینی است که از انسانیت انسان رد شود یعنی دین آگاهانه و انتخاب شده، دارای عقل و انتخاب باشد. همه پیامبران به دنبال این بودند تا این دین را برگردانند. نخواستند با خرافه و ترس به جای آگاهی، سلطه و شمشیر به جای اختیار، پیش بروند. حضرت علی (ع) گفت اگر اسلام نبود مکارتر از معاویه بودم، این یعنی قرائت از دین حتماً باید آزادی داشته باشد وگرنه لنگ است، در عین حال آزادی لا ابالی گری یا شکستن حریم خانواده نیست بلکه یعنی پرسشگری است. دشنه آخر را شمر در سینه مبارک حرت سیدالشهدا (ع) فرو کرد، اولین دشنه را کسی فرو کرد که گفت السوال بدعه، سلطه و سلطنت را سنت کرد و مقابله با سلطه و سلطنت میشود خروج از ولی امر و البته کربلا هم رقم خواهد خورد. ریشههای کربلا اینجاست که حق نقد و پرسش را میبندد.
این کارشناس مذهبی با بیان اینکه برخی با این استدلال که با چشم و گوش بسته و دور از عقلانیت باید از ولی امر تبعیت کنیم، تاکید کرد: اینطور نیست، صدر و تا ذیل نظام حول عدالت می چرخد، زمانی پیغمبر واجب اطاعه میشود که پیغمبری و علم و فقاهتش ثابت شود. هیچ جای اسلام نگفته است بدون عقل تبعیت کنید.
وی در پایان گفت: انسانیت انسان به این است که اراده اش را منعطف به ارزش کند. یعنی اینطور نیست که اگر توافق کنیم دروغ خوب است، دروغ خوب میشود، باید اراده خود را منعطف کنیم تا انسان باشیم. اجازه ندهیم آزادی نقد شیء قاچاق شود. آزادی فقط لختی گری نیست حق تعیین سرنوشت از جمله اصلی ترین آزادیها است، آزادیای که در برداشتهای جاهلان مقدس آن را نمیبینیم.
نظر شما